استان اردبیل یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی این کشور در منطقه آذربایجان واقع شده‌است. مساحت این استان ۱۷۹۵۳ کیلومتر مربع و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰۰ برابر یک میلیون و ۲۴۹ هزار نفرمی‌باشد. مرکز این استان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۱۰ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌شود.در  ۲۲ دی سال ۱۳۷۱ لایحه استان شدن اردبیل در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و این استان در ۲۳ فروردین سال ۱۳۷۲ پس از نزدیک به ۳۰ سال n ostan ardabilپیگیری مردم اردبیل، ازاستان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد.

استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگی‌های این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصل‌های بهار و تابستان است. مجتمع‌های آبگرمسرعین در ۲۲۲ کیلومتری غرب شهر اردبیل یکی از مشهورترین مناطق گردشگری استان  اردبیل است که در فصل‌های گرم -به خصوص تابستان- میزبان ده‌ها هزار نفر گردشگر از اقصی‌نقاط ایران و کشورهای خارجی است. سرعین بیش‌ترین تعداد هتل و هتل آپارتمان‌ها را با جمعیت نسبتاً کم ساکن در خود در مقایسه با سایر مناطق گردشگری

ایران دارد.

برخی از جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل عبارتند از: آرامگاه شیخ صفی‌الدین (میراث جهانی یونسکو)، بقعه سید امین الدین جبراییل،مقبره شیخ حیدر، کلیسای مریم مقدس اردبیل، موزه مردم‌شناسی اردبیل، جمعه‌مسجد، سنگ‌نبشه ساسانی، آثار صخره‌ای ویند،کاروانسرای شاه عباسی (اردبیل)، شهر یئری، بازار اردبیل، دریاچه شورابیل، سبلان، شیروان دره‌سی، عمارت آقازاده اردبیلی، جنگل فندقلو، پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین(اردبیل)، پیست اسکی آلوارس، منطقه گردشگری کپز، تفرجگاه بولاغلار، منطقه حفاظت شده آق داغ، منطقه گردشگری ازناو، روستای گردشگری کزج، ژئوپارک دربندمشکول (شهرستان کوثر)، گیلوان، دریاچه نئور،مجتمع آبدرمانی سرعین، چشمه آب گرم شابیل، قوتورسویی، آبگرم گیوی ، آبشار سردابه، آبشار گورگور آلوارس، آبشار شورشورنه (نمین)، آبشارآق بلاغ (سیبیه خانی)، آبشار دیز (خلخال)، آبشار نره گر، آبشار شیروان دره، آبشار گورگور (مشگین شهر)، قلعه بربر، قلعه بوینی یوغون، دژ قهقهه، کهنه قلعه، قلعه بربر، دیو قالاسی، قیزقالاسی، قلعه اولتان، قلعه خسرو، غار تاریخی لاهرود، غار هفت‌خانه، غار تاریخی لاهرود، حمام درو، حمام سنگی شهر گیوی، و امامزاده سید ابراهیم لاهرود، گردنه حیران اردبی

دریاچه شورابیل: یکی از جاذبه های طبیعی شهر اردبیلِ که مطالعات زمین شناختی نشان می دهد قدمت daryache shour abilاین دریاچه قدیمی تر از ارومیه است. قبل از اینکه آب شیرین به

این دریاچه اضافه کنند ساکنان منطقه به ویژه کسانی که از ناراحتی پوستی و درد مفاصل رنج می بردند، از گل دریاچه به پوست خود می مالیدند و از گل آن به شهرهای دیگر نیز می بردند تا مصرف کنند؛  اضافه شدن آب شیرین به آب دریاچه  خاصیت درمانی خودش رو از دست داد.
کناره های دریاچهٔ شورابیل از جمله مراکز عمده جذب جهانگرد درون شهری در سال های گذشته بوده است. این دریاچه دارای امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی بسیاریه که از آن جمله می توان به امکانات قایق رانی، پیست دو و میدانی، پیست دوچرخه سواری، باغ وحش، تعدادی هتل ، یک شهر بازی، و رستورانی در وسط دریاچه اشاره کرد.

بقعه شیخ صفی   مجموعه بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی الدین اردبیلی جد boghe sheykh safiسلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ ه. ق. به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد که مجموعه ای از آرامگاه های بزرگان، مشایخ و سلاطین صفوی و فضاهای آیینی و عبادی در اردبیل است.
این مجموعه ارزشمند که یکی از ۱۰ اثر باستانی مهم ایران به شمار می آید پنج تیر ۸۹ به عنوان یازدهمین اثر ارزشمند تاریخی ایران از سوی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.
منزل و خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی بنیانگذار صفویه در همین مکان قرار دارد. طبق وصیّت شیخ ، جنازه اش را در اتاقی کنار خلوتخانه ، باغچه و حوضخانه دفن کردند .

گردنه حیران: مسیر رویایی گردنه حیران در جاده آستارا به اردبیل از یک طرف مشرف به کوه هاییِ که gardane heyranپوشیده از جنگل های انبوهِ و از سویی مشرف به دره ای نه چندان عمیق که از میانش رود ارس عبور می کند. این رود تعیین کننده مرز ایران و کشور آذربایجانه و گردنه حیران به عنوان زیباترین گردنه طبیعی گردشگری جهان انتخاب شده و به بهشت آسیا هم معروف است.